'YMLAEN': Y SUL A'R WYTHNOS NEWYDD

Ym mis Mai 2013, cyhoeddwyd Adroddiad o Drafodaethau ac Argymhellion Gweithgor Gweinidogaeth Eglwys Minny Street. Y cyntaf o bum flaenoriaeth a nodwyd i waith a chenhadaeth yr eglwys hon oedd Addoliad. Wrth ymfalchïo yn arddull, naws ac ehangder ein haddoliad, teimlai’r Gweithgor bod yna gyfleoedd i gynyddu ymwneud aelodau yn ein hoedfaon. Hyn, nid yn unig er mwyn datblygu "gweinidogaeth yr holl saint", ond hefyd, fel modd i feithrin cynulleidfa a fydd, gobeithio, yn fwy parod i ymgymryd â threfnu ac arwain oedfaon pan fydd, efallai, mwy o alw (e.e. cyfnod di-weinidog). Cytunwyd bod angen meithrin, ymysg ein haelodau, barodrwydd i gynnig gwasanaeth yn hytrach na disgwyl i rywun ofyn. Gwelwyd hefyd gyfleoedd trwy’r fath ymwneud i ennyn ymdeimlad o gyd-weithio ymysg grwpiau o aelodau’r gynulleidfa.

Bellach, mae pob pumed Sul yn y mis yn gyfle i aelodau’r eglwys i drefnu a chynnal yr addoliad. Buddiol a bendithiol yw hyn. Bydd ein Hoedfa Foreol dan arweiniad aelodau a chyfeillion Caerffili, Pentre'r Eglwys a Phontypridd. Gan goffau eich grymiol ffydd, a’ch diwyd gariat ac ymaros eich gobaith yn ein Arglwydd Iesu Crist, rac bron Duw, sef ein Tat. (1 Thesaloniaid 1:3 Cyfieithiad William Salesbury). ‘Rydym yn diolch eleni am i Gymru, 450 mlynedd yn ôl, gael y Testament Newydd yn ei hiaith ei hun. Bydd ein Hoedfa Foreol yn gyfrwng i ddiolch a dathlu cyfraniad William Salesbury.

Cynhelir Ysgol Sul. Bydd paned a nwyddau Masnach Deg yn y Festri wedi’r Oedfa.

Bydd yr Oedfa Hwyrol (18:00) yng ngofal aelodau a chyfeillion Yr Eglwys Newydd. Dewiswyd darlun fel sail i’r Oedfa: y greadigaeth fel theatr a’r ddaear fel llwyfan. Ar y llwyfan hwn yn y theatr hon y gwelwyd drama’r cadw yn datblygu ac yn dod i uchafbwynt gyda dyfodiad Iesu Grist. Â’r ddrama yn ei blaen, ond y mae’r cwmni a’r cyflwyniad yn newydd o genhedlaeth i genhedlaeth. Duw biau’r theatr. Ef hefyd yw awdur y ddrama a’i chyfarwyddwr, ond rhoddodd ryddid i’w gwmni wneud camp neu remp ohoni!

Bydd paned a nwyddau Masnach Deg yn y Festri wedi’r oedfa.

Dyfal bu’r paratoi, a dygn y trefnu i sicrhau fod gan bawb - o’r ieuengaf i’r hynaf - ei le, cyfle a chyfraniad. Pawb a’i waith, a gwaith i bawb wrth gynnal gwasanaeth ac offrymu mawl ac addoliad. Gweddïwn am wenau Duw ar y Sul.

Koinônia amser cinio dydd Mercher (3/5; 12:00): Mae ‘na fwy i bryd o fwyd o gwmpas bwrdd na bodloni’r archwaeth am fwyd. Mae’n gyfle i rannu syniadau, i drafod, i gymdeithasu a dod i nabod ein gilydd yn well. Dyna sy’n digwydd yn y Koinônia misol.

Babimini bore Gwener (5/5; 9:45-11:15 yn y Festri): gwên, a chroeso, cwmni a phaned i’r rhieni; ac i’r plantos: hwyl a chân, chwarae a chwerthin.

Rhwydwaith Merched, Undeb yr Annibynwyr yng Nghapel y Priordy, Caerfyrddin (10:00-13:00 6/5): ‘Cefnogi ymgyrch miliwn o siaradwyr Cymraeg’; siaradwr gwadd: Arfon Jones. Boed bendith.

DIWRNOD RHYNGWLADOL JAZZ (1)

'Munud i Feddwl' ein Gweinidog

Hanner ‘Munud i Feddwl’ heddiw! Rhagymadrodd i’r ‘Munud i Feddwl’ go iawn ddydd Sul. Pam? Diwrnod Rhyngwladol Jazz yw dydd Sul!

Every bad situation, meddai Amy Winehouse rywdro, is a blues song waiting to happen ...

Bu sawl sefyllfa wael ...

Yn lleol a ledled byd bu gormod o lawer o sefyllfaoedd gwael. Hawdd ddigon felly, buasai canu a chyd-ganu’r blues. Nid y blues mo ffydd, ond jazz. Darfu’r blues gyda’r llef Gorffennwyd (Ioan 19:30). A phan gyflëir y gwirionedd hwnnw’n gywir a chlir, cawn ein donio â chlust i glywed jazz ffydd, gobaith a chariad y tu hwnt i sŵn y blues beunyddiol.

 ninnau’n baglu o blues i blues, daw budd a bendith o ystyried cyfieithiad J. D. Vernon Lewis o eiriau Frances R. Havergal; geiriau sydd yn dangos dawn a gallu Duw i droi’r blues yn jazz:

Gwawr wedi hirnos, cân wedi loes,

Nerth wedi llesgedd, coron 'r ôl croes;

Chwerw dry'n felys, nos fydd yn ddydd,

Cartref 'r ôl crwydro, wylo ni bydd.

Gyda’r geiriau, cofiwn yn dyner weddigar am y galarus a’r gofidus ymhell ac agos, a chofiwn hefyd mai Gwawr wedi hirnos, cân wedi loes; jazz wedi’r blues yw hanfod ein ffydd.

(OLlE)

CYTGAN

Pwy yw hon sy’n ymddangos fel y wawr, yn brydferth fel y lloer, yn ddisglair fel yr haul, yn urddasol fel llu banerog?

(Caniad Solomon 6:10 BCNad)

Gwêl y cariad ei anwylyd yn debyg i’r wawr. Defnyddia’r rheini sydd am alegoreiddio Cân y Caniadau y gymhariaeth hon i ddweud mai Eglwys Crist sydd yn brydferth fel y lloer, yn ddisglair fel yr haul, yn urddasol fel llu banerog.

Darlun delfrydol iawn ydyw o’i anwylyd (o Eglwys Crist), ond oni syllwn ar y delfryd o dro i dro, bydd ein bywyd yn llwm ac fe dynnir allan ohono bob awydd ac ymdrech i greu gwell a thecach byd. Syllu ar y delfrydol a ysgogodd bob arloeswr.

Mae gormodiaith yn gwbl naturiol i serch. Peidiwn â difrïo’r ormodiaeth. Iaith serch yw iaith yr Eglwys yn aml wrth gyflwyno Crist: Ieuan o Lŷn a’i disgrifiodd Mae ei ruddiau fel y wawr, a William Williams, Pantycelyn: Mae’r wawr yn cerdded ar ei ôl.

Arwydd o’r dydd yw’r wawr, pan âi nos heibio. Meddai Paul am bob Cristion: Chwychwi oll, plant y goleuni ydych, a phlant y dydd (1 Thesaloniaid 5:5 WM).

Benthycwn brofiad William Williams (1717-91) yn sbardun i fyfyrdod pellach a gweddi:

Mae’r hyfryd wawr sy’n codi draw

yn dweud bod bore braf gerllaw ... Amen

GEFEILLIO TAI BACH

SALM

Llawenhewch yn yr ARGLWYDD, chwi rai cyfiawn ... Salm 33:1

Galwad sydd ar ddechrau Salm 33 i’r rhai cyfiawn i foli’r ARGLWYDD gan ddefnyddio’r offerynnau cerdd at y gwaith. Uchaf ogoniant celfyddyd o bob math yw gogoneddu’r ARGLWYDD.

Y mae’n caru cyfiawnder a barn; y mae’r ddaear yn llawn o ffyddlondeb yr ARGLWYDD. Trwy air yr ARGLWYDD y gwnaed nefoedd a’r holl lu trwy anadl ei enau. Casglodd y môr fel dŵr mewn potel, a rhoi’r dyfnderoedd mewn ystordai (Salm 33:5-7 BCNad).

Dywed y Salmydd fod Duw yn haeddu pob moliant fel Creawdwr nef a daear, ond yn arbennig fel Creawdwr sy’n ffyddlon i’w air. Rhodd Duw yw’r cread: ... y mae’r ddaear yn llawn o ffyddlondeb yr ARGLWYDD. Y mae’r cread a rhagluniaeth yn tarddu o ras rhyfeddol Duw. Yr un yw ei drugaredd a’i gyfiawnder Ef. Cyfiawnder trugarog yw ei gyfiawnder Ef.

Geilw’r Salmydd am gân newydd i Dduw. Yr un yw thema’r gân, ond newydd yw’r nodau. Daw bendithion Duw yn newydd o ddydd i ddydd, a dylai ein cân o fawl fod yn newydd bob dydd.

'YMLAEN': Y SUL A'R WYTHNOS NEWYDD

Mae nifer fawr ohonom bellach yn nodi, os nad ceisio cadw, 40 Diwrnod y Grawys. Ofer hynny, heb ein bod yn cofio nad Sul, ond tymor yw'r Pasg. Gwahoddir ni, ar ddydd Mercher y Lludw, i gadw 40 diwrnod y Grawys i ymbaratoi i'r Pasg. Gwahoddir ni ar Sul y Pasg i gadw 50 diwrnod i ddathlu'r Pasg. Trwy gydol y 50 diwrnod rhwng Sul y Pasg a'r Pentecost cynigir gennym awgrym o ddarlleniad Beiblaidd a myfyrdod syml yn seiliedig ar fywyd a phrofiad un o’r Seintiau Cymreig. 50:50 - 50 Sant i 50 diwrnod! Ymunwch â ni i ddathlu Tymor y Pasg eleni. Ein man cychwyn bore Sul fydd, Beuno, Asaff a Melangell trwy gyfrwng Munud i Feddwl gan ein Gweinidog. Bydd homili Owain yn ymdrin â’r Saint: Aelhaearn, Eluned, Cybi a Brynach.

Yn ôl ein harfer, bydd yr Oedfa Foreol am 10:30. Cynhelir yr Ysgol Sul. Parhawn i barchu gorchymyn Iesu, Portha fy ŵyn, a’n llafur yn ddiarbed i hyfforddi ein plant a phobl ifanc.

Croeso cynnes i gyfeillion o Eglwysi Gofalaeth Bro Llanuwchllyn a'r Cylch sydd yn ymuno ȃ ni yn ein Hoedfa Foreol.

Liw nos, yn yr Oedfa Hwyrol (18:00), ein braint fel eglwys fydd cael gwrando cenadwri a derbyn arweiniad gan y Parchedig Noel Davies (Abertawe). Gwyddom y cawn ganddo bregethu meddylgar a phregethau buddiol a bendithlawn. Gweddïwn am wenau Duw ar Oedfaon y Sul.

Bydd y gymdeithas yn parhau yn Koinônia: swper blasus a sgwrs ddifyr mewn bwyty Eidalaidd cyfagos.

PIMS nos Lun (24/4; 19:00-20:30 yn y Festri): Ffyddlondeb (Galatiaid 5:22).

Bethania nos Fawrth (25/4; 19:30-21:00). Y thema yw ‘Cyfeillion Paul’. Testun ein y sylw yn cyfarfod hwn bydd Titus).

Pnawn Mercher (26/4; 14:00-16:45) Cwrdd Chwarter Cyfundeb Dwyrain Morgannwg. Cwrdd Chwarter Dwyrain Morgannwg yn y Tabernacl, Porthcawl: ymweliad Llywydd yr Undeb, Mr Glyn Williams a thrafodaeth ar Arolwg y Cyfundeb. Gweddïwn am wenau Duw ar waith a chenhadaeth y Cyfundeb.

Dydd Iau (27/4; 10:30-13:30): Taith Gerdded Sain Ffagan (manylion yng nghyhoeddiadau'r Sul).

Bore Gwener (28/4; 11:00): ‘Llynyddwch’. Paned wrth ymyl llyn llonydd y Rhath. Yn Terra Nova cawn gyfle i drafod, fesul pennod, llyfr Rowan Williams: Choose Life (Bloomsbury, 2013). Echel ein trafodaeth fore Gwener fydd But is it true? (t.201-209).

50:50

50:50 - 50 Sant i 50 diwrnod!

Ymunwch â ni i ddathlu Tymor y Pasg eleni.

GRYMIOL FFYDD ... DIWYD GARIAT ... YMAROS EICH GOBAITH

'Munud i Feddwl' ein Gweinidog

Gan goffau eich grymiol ffydd, a’ch diwyd gariat ac ymaros eich gobaith yn ein Arglwydd Iesu Crist, rac bron Duw, sef ein Tat. (1 Thesaloniaid 1:3 Cyfieithiad William Salesbury)

‘Rydym yn diolch eleni am i Gymru, 450 mlynedd yn ôl, gael y Testament Newydd yn ei hiaith ei hun. Er nad ydym ni heddiw’n defnyddio’r cyfieithiad hwnnw, mawr yw’n dyled i William Salesbury (c. 1520 – c. 1584) a Richard Davies (c. 1505 – 1581) am ei roi i’r genedl. Ar gyfieithiad 1567 y seiliodd yr Esgob William Morgan ei gyfieithiad ef yn 1588.

Rhaid cael y Beibl yn ein hiaith ein hunain. Ni all ddweud dim wrthym oni fedrwn ddeall ei eiriau. Ond un peth yw deall y geiriau. Peth arall yw deall y neges, a chyfieuir y neges yn berffaith yn yr adnod uchod. Gellid, yn lled ddiogel awgrymu mae’r llythyr hwn gan Paul i’r eglwys yn Thesalonica yw’r llythyr cynharaf (ac eithrio llythyr Iago o bosib). Pe bawn yn gosod y Testament Newydd yn nhrefn amser, buasai’n edrych rhywbeth yn debyg i hyn: Iago - c. 51 O.C. 1 Thesaloniaid - 51-52. 2 Thesaloniaid - 53-54. Galatiaid - 55. 1 Corinthiaid - 57. 2 Corinthiaid - 57. Rhufeiniad - 57-58. Philipiaid - 62-63. Colosiaid - 62-63. Philemon - 62-63. Effesiaid - 62-63. Luc - 63. Actau - 64. 1 Timotheus - 65. Titus - 65. 2 Timotheus - 66. Marc - 66. Mathew - 67. Hebreaid- 67. 1 Pedr - 67-68. 2 Pedr - 68. Jwdas - 68. Datguddiad Ioan - 68. Ioan - 85. Epistolau Ioan - 90-95.

Pymtheg mlynedd cyn ysgrifennu’r Efengyl gyntaf, ‘roedd Paul wedi dechrau ysgrifennu ei lythyron. Mae’r llythyron cynnar hyn felly, yn mynd â ni’n nes at Iesu na hyd yn oed yr efengylau. Rhoddant ddarlun inni o’r ffordd ‘roedd yr Eglwys, ryw chwarter canrif ar ôl marw Iesu o Nasareth, yn meddwl am Grist, yn credu ynddo, ac yn ceisio’i wasanaethu. Gwelwn yn yr adnod hon - o beth allasai fod yn bennod agoriadol y Testament Newydd - mor fawr oedd Crist yng ngolwg y Cristnogion hyn. Cawn ganddynt rysáit byw’r Atgyfodiad a’r ôl Sul y Pasg: grymiol ffydd, diwyd gariat ac ymaros ein gobaith, neu os oes yn well gennych: y cwbl dych chi'n ei wneud am eich bod chi'n credu ... gwaith caled sy'n deillio o'ch cariad ... a’r gallu i ddal ati am fod eich gobaith yn sicr yn yr Arglwydd Iesu Grist (1 Thesaloniaid 1:3 beibl.net)

Bellach trown i wynebu’r Pasg Bach - Low Sunday. Mae byw'r Pasg yn hawdd ar Sul y Pasg! Bydd hi’n anos o Low Sunday ymlaen. Rhaid cydio’n dynn yn y wyrth! Sut mae gwneud hynny? Gweithgarwch ffydd, llafur cariad a dal ati i ddal ati mewn gobaith. Hyn oll gan wybod mae gwaelod a gwraidd ein gobaith yw ein Harglwydd byw a bendigedig.

(OLlE)