Pwy yw hon sy’n ymddangos fel y wawr, yn brydferth fel y lloer, yn ddisglair fel yr haul, yn urddasol fel llu banerog?
(Caniad Solomon 6:10 BCNad)
Un a gafodd ei addoli erioed oedd yr haul - gan y Canaaneaid, yr Asyriaid, yr Eifftiaid a’r Persiaid. Mewn ffurfafen ddigwmwl byddai disgleirdeb yr haul, a’i ddylanwad, er da neu ddrwg, yn wastadol amlwg.
Does dim syndod felly i’r haul ddatblygu i fod yn symbol o Dduw i’r Iddew: Canys haul a tharian yw yr ARGLWYDD Dduw (Salm 84:11 WM). Nid duw mo’r haul ond symbol o’r Duw mawr a greodd y cyfan oll o’r cyfan oll: Gwnaeth Duw y ddau olau mawr, y golau mwyaf i reoli’r dydd, a’r golau lleiaf y nos: gwnaeth y sêr hefyd (Genesis 1:16 BCNad).
Benthycwn brofiad y Salmydd yn sbardun i fyfyrdod pellach a gweddi:
... ei enw a bery tra fyddo haul ... (Salm 72:17 WM) ... Amen